Azulan, Azucalen, azulen i rumianek
« Poprzednia strona | Blog - strona główna
Azulan jest preparatem dawno wprowadzonym do lecznictwa w Polsce. Jest to stabilizowany wyciąg alkoholowy z kwiatów rumianku (1 część surowca jest ekstrahowana 2 częściami alkoholu 70%). Buteleczka 30 g kosztuje około 4 zł.W ziołolecznictwie stosuje się kwiat (koszyczek) lub też całe ziele rumianku, zbierane w czasie kwitnienia (Anthodium seu Flos Chamomillae et Herba Chamomillae). Kwiat rumianku zawiera olejek eteryczny (bogaty w bisabolol, bisabolon i chamazulen = azulen), poliacetyleny (en-in-dicykloeter), flawonoidy (apigenina 6-7%, luteolina, kwercetyna), laktony seskwiterpenowe (matrycyna, matrykaryna), hydroksykumaryny (herniaryna, umbeliferon), fenolokwasy (kwas salicylowy, kwas kawowy), cholina (do 0,6%), śluzy (galakturonowe), fitosterole. Kwiaty rumianku zawierają od 0,3-0,8% olejku, rzadziej do 1,5%. Liście i łodyga rumianku posiadają około 0,1% olejku eterycznego.Prawdziwy olejek rumiankowy (Matricaria chamomilla, Oleum Chamomillae) ma barwę błękitną lub niebieską, którą nadaje azulen.
Bezbarwny olejek rumiankowy jest fałszywy lub jest tylko frakcją olejku, powstałą po wyodrębnieniu azulenu (najwartościowszego składnika). Takiego olejku, bez barwy niebieskiej nie warto kupować. Dobry olejek rumiankowy nie musi być koniecznie niebieski, może być również zieloniebieski, zielonożółty; zależy to od metody uzyskiwania i zawartości azulenu. Im więcej azulenu tym olejek bardziej wpada w barwę niebieską. Podobne kryterium należy przyjąć przy wyborze olejku krwawnikowego (Achillea millefolium), bezbarwny jest zawsze podejrzany.Azulen jest związkiem (alkoholem) seskwiterpenowym, który powstaje podczas destylacji w podwyższonej temperaturze z proazulenu (=matrycyny). Olejek rumiankowy zawiera od 1 do 25% azulenu.
Bisabolol występuje w olejku w ilości 50%. Poliacetylen en-in-dicykloeter określany jest często mianem poliiny spirocyklicznej. Jest go około 0,1%.Olejek eteryczny rumiankowy zawiera dodatkowo mircen, kadinen i farnezen. Wymienione wcześniej związki odpowiedzialne są za działanie lecznicze i profilaktyczno-lecznicze rumianku oraz przetworów z niego uzyskanych: przeciwzapalne, przeciwhistaminowe (przeciwalergiczne), rozkurczowe i uspokajające. Wyciągi z rumianku działają również antyseptycznie. Hamują uwalnianie histaminy, bradykininy i serotoniny. Pobudzają fagocytozę, przez co wpływają na funkcje odpornościowe.
Aktywują procesy gojenia i naskórnikowania ran. Działanie przeciwzapalne, łagodzące i kojące uwyraźnia się zarówno przy stosowaniu zewnętrznym jak i wewnętrznym, zależnie od potrzeby. Stąd szerokie zastosowanie rumianku w kosmetyce, dermatologii (bisabolol, azulen, w maściach, kremach, tonikach, żelu), internie (jako preparat rozkurczowy, uspokajający i przeciwzapalny na układ pokarmowy), laryngologii (do płukania gardła przy stanach zapalnych), ginekologii (stany zapalne pochwy, warg sromowych; irygacie, globulki, pałeczki dopochwowe, nasiadówki), okulistyce (stany zapalne, zmęczenie i nadmierne łzawienie; okłady, płukanki, krople, żel), stomatologii (zapalenie dziąseł, łagodzenie stanu zapalnego, obrzęku i bólu, przyśpieszanie gojenia rany po wyrwaniu zęba, nieprzyjemny zapach z ust).
Rumianek można podawać dzieciom, niemowlętom, osobom schorowanym. Jest bezpieczny w działaniu, pod warunkiem, że nie stosuje się go zbyt długo i w razie uczulenia na jego składniki. Nadmiernie nadużywany może wywołać kolkę, wzdęcia, złe samopoczucie, ospałość, zaczerwienienie skóry, świąd i pokrzywkę, a nawet obrzęk twarzy. Oczywiście rumianek jest popularnym składnikiem wielu preparatów złożonych do leczenia hemoroidów, do leczenia schorzeń układu rozrodczego, ziółek uspokajających, do leczenia nieżytów układu pokarmowego, zaburzeń trawiennych, preparatów wspomagających czynności wątroby, do leczenia stanów zapalnych układu moczowego, reumatyzmu i środków immunostymulujących.
Składnik licznych preparatów stomatologicznych i niezliczonej ilości kosmetyków. Preparat Azulan jest wygodny w stosowaniu, bowiem wystarczy zażyć go w ilości 5 ml w 100 ml wody 2-4 razy dziennie lub odpowiednio rozcieńczyć wodą (1:5-9) i używać do płukanek (jama ustna, gardło, narządy płciowe, włosy), okładów, przemywania skóry 3-5 razy dziennie. Popularny jest również napar z kwiatu rumianku: 1-2 łyżki rozdrobnionych kwiatów zalać 1-2 szklankami wrzącej wody lub mleka; odstawić pod przykryciem na 30-40 minut, przecedzić. Wypić w ciągu dnia 1-3 szklanki naparu. Uspokajająco działa napar na mleku, osłodzony miodem, wypity np. przed snem.
Napar na mleku można stosować również do przemywania skóry, do okładów na skórę (wypryski, podrażnienia, oparzenia). Na oczy (zapalenie powiek, spojówki, cienie pod oczami, uczucie piasku w oczach, zmęczenie oczu) robić okłady trwające 30-45 minut co 6 godzin. azucalen azulan Jeśli zdecydujemy się sporządzić azulan w domu to należy wziąć 1 część świeżych lub suchych rozdrobnionych kwiatów, zalać 3 częściami gorącego alkoholu 40-50% (nie podgrzewać na ogniu, bo ulegnie zapaleniu, lecz na maszynce elektrycznej!), zamknąć na 7 dni, po czym przefiltrować. Taki intrakt zażywać 2-4 razy dziennie po 5 ml w 100 ml wody, najlepiej zdrojowej.
Azulan wymieszany z miodem wrzosowym działa uspokajająco i odtruwająco (1 łyżka azulanu na 3 łyżki miodu, wymieszać, zażywać 2 razy dziennie po 1 łyżce). Maść azulenową sporządzić następująco: 1 łyżeczkę azulanu wymieszać z 1 łyżeczką gliceryny i z żółtkiem jaja kurzego, następnie dodać 5 łyżek czubatych masła, smalcu lub lanoliny wymieszanej z euceryną (1:2). Ucierać do wymieszania składników. Dodać olejek herbaciany, cedrowy lub pichtowy (5 kropli). Jako podłoża można użyć również Linomag, krem z masłem kakaowym, krem oliwkowy, maść nagietkową, albo maść (krem) pantenol. Maść azulenowa działa odżywczo, regenerująco na naskórek i przeciwzapalnie. Przechowywać ją w lodówce. Maść na smalcu i maśle bardzo głęboko wnika w skórę.