Olej kokosowy - nietypowy tłuszcz dla sportowców i chorych na Alzheimera Niegdyś był demonizowany ze względu na wysoką zawartość kwasów tłuszczowych nasyconych, a obecnie bywa uznawany za jeden z "superproduktów". Słusznie? Tłuszcz kokosowy, nazywany także olejem powstaje, podobnie jak wiórki kokosowe, z kopry owoców palmy kokosowej. Zazwyczaj ma formę stałą i z wyglądu przypomina smalec. Topi się jednak łatwo, w około 23-26 stopniach Celsjusza (w postaci płynnej jest lekko żółtawy). Ponieważ świeży olej kokosowy dosyć szybko jełczeje, zwykle poddaje się go procesowi rafinacji, który pozwala przedłużyć jego trwałość. W tej postaci wykorzystuje się go na przykład w farmacji m.in. do produkcji czopków doodbytniczych i globulek dopochwowych) oraz przemyśle spożywczym. Podobnie jak olej palmowy, znalazł zastosowanie zwłaszcza w produkcji słodyczy (w tym czekolady i ciast), a także wyrobu margaryn oraz smażenia. Do bezpośredniego spożycia lub też jako kosmetyk poleca się jednak stosowanie oleju virgin lub extra virgin, wytwarzanego bez użycia substancji chemicznych (jak w przypadku oleju rafinowanego), który zachowuje więcej cennych właściwości, a także kokosowy aromat.

Dobre tłuszcze nasycone?

Spośród olejów roślinnych, tłuszcz kokosowy wyróżnia się bardzo wysoką zawartością kwasów tłuszczowych nasyconych (około 90%), a niewielką kwasów jedno- i wielonienasyconych. W wielu badaniach stwierdzono, iż wysokie spożycie kwasów tłuszczowych nasyconych przyczynia się do podniesienia poziomu cholesterolu we krwi, a także sprzyja chorobom układu krążenia (w tym miażdżycy czy chorobie niedokrwiennej serca), zatorom oraz cukrzycy. A zatem olej kokosowy nie jest zbyt zdrowy? Niekoniecznie! W kilku badaniach wykazano bowiem, iż regularne spożywanie przez 1-3 miesiące dwóch łyżeczek oleju dziennie (tj. około 30 ml) przyspiesza spalanie zbędnych kilogramów, zwłaszcza z okolic brzucha, a także przyczynia się do poprawy stosunku „dobrego” i „złego” cholesterolu we krwi. Właściwości oleju kokosowego nieobce są także sportowcom i kulturystom. To właśnie z kokosa pozyskuje się bowiem tzw. trójglicerydy średniołańcuchowe (MCT), które pomagają budować masę mięśniową. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż szybko dostarczają łatwej do przyswojenia energii, czyli „paliwa”, które przyda się mięśniom zwłaszcza w sportach wytrzymałościowych. MCT przydają się jednak nie tylko sportowcom. Dzięki temu, że spowalniają one czynność motoryczną układu pokarmowego, zwiększają tym samym przyswajalność składników odżywczych z pożywienia, które przez dłuższy czas ma kontakt ze śluzówką jelit. W związku z tym oddziaływaniem wykorzystuje się je w żywieniu m.in. osób - w tym również niemowląt - niedożywionych, po operacjach, a także cierpiących na schorzenia układu pokarmowego (np. chorobę Leśniowskiego-Crohna), przewlekłą biegunkę oraz alergie pokarmowe. Trójglicerydy średniołańcuchowe mogą się również okazać przydatne m.in. w walce z chorobą Alzheimera. W jednym z badań opublikowanych w czasopiśmie Neurobiology of Aging wykazano, iż ich spożywanie prowadzi bowiem do istotnego zwiększenia stężenia ciał ketonowych, co wiąże się z poprawą zdolności poznawczych. Jak tłumaczą autorzy badania, wynika to z faktu, iż ciała ketonowe - podobnie jak glukoza - są źródłem energii, m.in. dla naszego mózgu. Tymczasem u osób z chorobą Alzheimera istnieje patologiczne zmniejszenie zdolności mózgu do wykorzystywania glukozy.

Na problemy ze skórą Olej kokosowy warto stosować nie tylko wewnętrznie. W przeprowadzonych dotychczas badaniach wykazano iż jest on również przyjacielem naszej skóry. Stosowany na rany oraz oparzenia potrafi przyspieszyć ich gojenie. Ale to nie wszystko. Tłuszcz kokosowy to również najbogatsze źródło kwasu laurynowego (jednego z nasyconych kwasów tłuszczowych) - substancji o właściwościach wirusobójczych i bakteriobójczych. Z tego powodu bywa polecany jako środek pomocny m.in. w zwalczaniu trądziku. Może nam ponadto posłużyć w zastępstwie balsamu do ciała. Poleca się go szczególnie do smarowania skóry suchej, gdyż działa nawilżająco i natłuszczająco. Ponieważ jednocześnie potrafi chronić przed szkodliwym wpływem wody morskiej i promieni słonecznych, można go również znaleźć w składzie preparatów przeznaczonych do opalania.